Ksiądz Jan Kanty Pytel

profesor doktor habilitowany, polski naukowiec i duchowny katolicki, teolog specjalizujący się w naukach biblijnych. Wykładowca na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1981-1987 był dziekanem (przedtem prodziekanem) Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu (dziś WT UAM).

RECENZJA KSIĄŻKI


Słowo Boże nie jest związane - ks.prof.Jan Kanty Pytel


Opis:
Znany powszechnie i ceniony polski biblista ks. prof. dr hab. Jan Kanty Pytel przychodzi z wielką pomocą polskim duszpasterzom - kaznodziejom, którzy "niosąc ciężar innych, nie będą mieli czasu i sił na własne poszukiwania" (s. 5), oddając do ich rąk książkę Słowo Boże nie jest związane. Tytuł książki, tak bardzo głęboki teologicznie i biblijnie, zaczerpnął Autor od Apostoła Narodów, św. Pawła z drugiego listu do Tymoteusza 2,9, który jak czytamy na początku wiersza 9: "dla (Ewangelii) znosił niedolę aż do więzów...". Słowo Boże nosi w sobie stwórczą i zbawczą moc, posiada zasięg powszechny, poczynając od Księgi Rodzaju (Rdz 1-2), gdzie dzięki Słowu Boga powstaje cały wszechświat, koroną którego jest człowiek. Słowo Boże ma być głoszone "wszystkim narodom" (Mt 28,19; Mk 16,15). Stąd od wieków jest głoszone i wyjaśniane na różne sposoby poprzez proroków, Jezusa Chrystusa, Jego uczniów i apostołów oraz ich następców.
    Ksiądz Profesor pisząc tę książkę włączył się w wielki nurt poszukiwań egzegetów mających na celu, jak czytamy w Dokumencie Papieskiej Komisji Biblijnej, Interpretacja Pisma Świętego w Kościele, (tł. bp K. Romaniuk, Pallotinum 1994, s. 109) "(...) ułatwić odpowiedzialnym za duszpasterstwo poprawne interpretowanie czytań biblijnych oraz aktualizowanie ich we właściwy sposób". Dalej dodano: "(...) jest rzeczą pożądaną, aby tego rodzaju inicjatyw było najwięcej".
    Należy zaznaczyć, iż książka ta jest kontynuacją dwóch innych: Ze stołu Słowa Bożego i Pozbierajcie pozostałe okruchy. Świadczy to, że ich Autor pragnie łączyć kaznodziejstwo z biblistyką, tak zalecane przez Dokumenty Kościoła (KL 35,2; KO 24). Homilia - podobnie jak i całe nauczanie kościelne - muszą się karmić słowami Pisma Świętego.
Książka Słowo Boże nie jest związane idzie po tej linii. Obejmuje cykl uroczystości, świąt i dni okolicznościowych. Tekst przeznaczony na jeden dzień składa się z następujących elementów: wprowadzenia w tajemnicę uroczystości i święta, biblijnego komentarza do czytań, medytacji (homilii, kazania) i modlitwy powszechnej, dostosowanej do myśli liturgicznej. Dla zilustrowania tego schematu zatrzymamy się na uroczystości Zesłania Ducha Świętego - tematem związanym z drugim rokiem przygotowań do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000-lecia chrześcijaństwa. Rokiem Ducha Świętego. Autor książki w krótkim wprowadzeniu wyjaśnia zwięźle znaczenie słowa Pięćdziesiątnica. Dzień ten był świętowany w duchu dziękczynienia za nadanie Dekalogu i za szczęśliwe zbiory. Wtedy też nastąpiło zesłanie Ducha Świętego, które było wypełnieniem obietnicy Jezusa (zob. Łk 24,48; Dz 1,5.8). W komentarzu do Dziejów Apostolskich 2,1-11, nad którym krótko się zatrzymamy, Autor książki ukazuje Zesłanie Ducha Świętego jako wielkie wydarzenie historiozbawcze, ukazując w szerokim kontekście tekstów Starego Testamentu relację do nich. Wskazuje na analogię między zesłaniem Ducha Świętego, a zawarciem Przymierza na Synaju, podkreślając, że Duch Święty jest Nowym Przymierzem wypisanym w sercu człowieka. Duch Święty udzielił Apostołom daru "mówienia obcymi językami" (Dz 2,4), aby mogli głosić Ewangelię całemu światu. W ten sposób jednoczył ludzi, których w Babel rozdzielił grzech. Czytającego uderza również głęboka medytacja Autora nad świętem Pięćdziesiątnicy (s. 67-71), w którym Kościół "w uroczysty sposób adoruje Ducha Świętego" (s. 67). Oto niektóre myśli z medytacji Autora: Duch Święty ożywia Kościół, utrzymuje go w ciągłej młodości, stale odnawia i prowadzi do prawdy (s. 67). Duch Święty działa także przedziwnie w tobie. Udziela człowiekowi łaski, aby mógł on sposób wolny odpowiedzieć na wezwanie Boże i przyjść do niego przez wiarę. W sakramencie bierzmowania Duch Święty umacnia życie Boże i uzdalnia cię do świadomego dawania świadectwa o Chrystusie, zwłaszcza przez wiarę, miłość i kult. Duch Święty obdarza cię specjalnymi darami - charyzmatami (s. 67).
W modlitwie powszechnej dostosowanej do myśli liturgicznej Autor formułuje wezwania oparte na tekstach Pisma Świętego i aktualnych potrzebach Kościoła. Oto niektóre z nich: Duchu Święty Boże, Ty prowadzisz Kościół po drogach czasu. Spraw, aby był jaśniejącym miastem na górze. Duchu Święty Boże, Ty rozdajesz łaski i charyzmaty. Spraw, aby nasza wspólnota wierzących dawała świadectwo miłości i tolerancji tym, którzy znajdują się poza widzialnymi strukturami Kościoła.
    Należy życzyć Księdzu Profesorowi, aby tego rodzaju prac wyszło spod Jego pióra jak najwięcej.