Droga na Górę Karmel
Św. Jan od Krzyża (Jan de Yepes)

Księga druga

Rozdział 25

Mówi o objawieniach i ich istocie. Podaje pewne rozróżnienie.

1. Z kolei wypada nam mówić o drugim rodzaju pojmowań duchowych, tj. o objawieniach, które należą do ducha proroctwa. Trzeba przede wszystkim wiedzieć, że objawienie to nic innego, jak tylko odsłonięcie jakiejś zakrytej prawdy lub też wyjawienie jakiejś tajemnicy. Przez te objawienia Bóg daje duszy zrozumienie danego zdarzenia, rozjaśniając w umyśle prawdę, która tego dotyczy, albo odkrywa jej pewne rzeczy, które uczynił, obecnie czyni lub zamierza czynić.

2. Możemy więc powiedzieć, że są dwa rodzaje objawień. Jedne z nich to te, które odkrywają rozumowi jakieś prawdy. Są to tzw. poznania rozumowe. Drugie natomiast wyjawiają tajemnicę, a tym samym właściwiej niż tamte zasługują na nazwę objawień. Pierwsze, tj. poznania rozumowe, biorąc rzecz ściśle, nie mogą się nazywać objawieniami, gdyż, oczywiście za sprawą Bożą, polegają na rozumieniu nagiej prawdy nie tylko odnośnie do rzeczy doczesnych, lecz także i duchowych. Chcę jednak podciągnąć je pod nazwę objawień, gdyż stoją w bliskim z nimi związku, a i dlatego też, by nie wprowadzać zbyt wielu rozróżnień.

3. Podzielimy więc objawienia na dwa rodzaje pojmowań. Jedne nazwiemy poznaniami rozumowymi, a drugie wyjawieniem ukrytych spraw i tajemnic Bożych. Rozpatrzymy je w dwóch rozdziałach, o ile możności krótko i zwięźle. Zaczniemy od poznań rozumowych.